ایده های تحولی عبارتند ازراهکارهای خلاقانه و اجتماعی برای حل مسائل که مبتنی بر بهره گیری از ظرفیتهای بومی و مردمی با تاکید بر ملاحظات وضعیت شناسی در چارچوب تحقق چشم اندازها و سیاستهای ملی طرح میگردد. فرآیند تدوین و اجرایی سازی ایده تحولی شامل مراحل انتخاب مساله راهبردی، بررسی اسناد و سیاستهای بالادستی پیرامون مساله، بررسی پژوهشها و مطالعات نظری ، بررسی اقدامات و طرح های پیشین ، وضعیت شناسی مساله راهبردی ، تحلیل و آسیب شناسی مساله راهبردی به منظور ارائه ایده تحولی، شکل گیری خلاقانه ایده، تدوین اولیه ایده تحولی، تصحیح و تکمیل ایده تحولی با مشارکت خبرگان و صاحبنظران از طریق شورای نهادی و هیئت اندیشه ورز، شناسایی ظرفیتهای عملیاتی سازی و نگاشت نهادی و پیگیری جهت عملیاتی سازی ایده های تحولی میباشد.
شناخت محیط و درک صحیح از تغییرات اجتماعی و فرهنگی پیش نیاز اولیه و اساسی برای ارائه تحلیل راهبردی است. تحقق اهداف و رسالت اندیشکده ها برای ارائه یک الگوی راهبردی مبتنی بر وضع مطلوب بدون شناخت محیط درونی و بیرونی ممکن نخواهد بود. وضعیت شناسی راهبردی نقطه آغازین حرکت به سمت وضع مطلوب است. بسیاری از سازمان ها و مراکز تصمیم گیر تصور می کنند تنها با گردآوری و ارائه چند شاخص و مولفه می توان ارزیابی متناسبی از محیط پیرامونی سازمان بدست آورد در حالیکه توصیف جامع از وضعیت در ساحت های اجتماعی، فرهنگی نیازمند اگاهی به دانش روزآمد، خلاقیت مبتکرانه مبتنی بر فناوری اطلاعات و رویکرد بین رشته ای و همچنین دسترسی به منابع اطلاعاتی در سطح گسترده است. بر اساس آنچه ذکر شد، مرکز مطالعات راهبردی ژرفا در صدد شناخت متدهای پیشرفته برای آگاهی وضعیتی ابعاد و مولفه های اجتماعی و فرهنگی در سطوح کلان و خرد برای ارائه یک تصویر جامع از وضعیت شاخص های مورد نیاز سازمان های فرهنگی و اجتماعی است.
شبکه‌ی یکپارچه‌ی دیدبانی اجتماعی
ما در اتاق وضعیت اجتماعی می‌کوشیم بستر و ابزار لازم برای گردآوری و مطالعه‌ی داده‌های ساخت‌یافته و تحلیل محاسباتیِ داده‌های ساخت‌نیافته (ردپای دیجیتالِ کنش اجتماعی) را با استفاده از فناوری‌های نوین اجتماعی در اختیار کارشناسان و تحلیل‌گران قرار دهیم تا در نهایت روایت روشن و یکپارچه‌ای از وضعیت اجتماعی کشور به دست آید.
به باور ما اتاق وضعیت تلاقی سه کن حیاتی انسان، داده و رایانه است و ما از هوش مصنوعی و سایر عرصه‌های مرتبط با آن، یادگیری ماشین، بینایی ماشین، پردازش زبان طبیعی، تحلیل شبکه، مدل‌سازی و شبیه‌سازی رایانشی استفاده خواهیم کرد تا سه ماموریت اصلی را به سرانجام برسانیم: شناخت موقعیت شاخص‌های گوناگون اجتماعی و فرهنگی در مقیاس زمان و مکان، فهم وضعیت کلی صحنه‌ی اجتماعی و پیش‌بینی وضعیت‌های آینده.